ΥΓΕΙΑ - ΒΟΤΑΝΑ - ΦΑΡΜΑΚΑ

ΣΠΑΘΟΛΑΔΟ [ΒΑΛΣΑΜΕΛΑΙΟ]:

Ένα φυσικό γιατρικό με πολλές ιδιότητες

Το βάλσαμο, ή  Βαλσαμόχορτο, ή Λειχηνόχορτο, ή Περίκη, ή Χελωνόχορτο, ή Κοψοβότανο, ή Ψειροβότανο, ή Σπαθόχορτο, ή Προδρόμου βότανο. [St.John’s wort oil] του οποίου η επιστημονική ονομασία είναι Hypericum perforatum L. (Υπερικόν το Διάτρητον) ήταν γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. 

Οι Πατέρες της Ιατρικής Επιστήμης, ο Ιπποκράτης κι ο Διοσκουρίδης, το παρασκεύαζαν και το χρησιμοποιούσαν για την αποθεραπεία διαφόρων ασθενών τους. Αποτέλεσε το περίφημο ίαμα των αρχαίων Σπαρτιατών, με το οποίο θεράπευαν τις πληγές τους μετά τις μάχες, ενώ το πρότειναν οι θεραπευτές της εποχής για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του έλκους στομάχου.

Χαρακτηριστικό των ιδιοτήτων του βάλσαμου είναι  η χρήση της ονομασίας «βαλσάμωμα» εννοώντας την   ταρίχευση.
Τα κίτρινα ακτινόμορφα άνθη, του βάλσαμου έχουν την μέγιστη συγκέντρωση των πιο ωφέλιμων συστατικών με κυριότερα από αυτά την υπερικίνη και την υπερφορίνη, οι οποίες συνεργάζονται στην αύξηση των επιπέδων των διαβιβαστών του εγκεφάλου, όπως η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές διατηρούν την κανονική διάθεση και τη συναισθηματική σταθερότητα (εξ ου και η έκφραση βάλσαμο η ψυχή μου). Η ουσία υπερικίνη έχει επίσης  αντισηπτική επίδραση κατά των ιών και των βακτηρίων, βοηθώντας την επούλωση των πληγών και την καταπολέμηση των μολύνσεων. Τέλος σε ένα άλλο συστατικό του, την τανίνη, οφείλονται οι στυπτικές ιδιότητες του βοτάνου ενώ οι φλαβονόλες μειώνουν τις φλεγμονές, βοηθώντας  στους πόνους της μέσης. Σήμερα λόγω της επιστημονικής επιβεβαίωσης της θεραπευτικής άξιας του σε  συνδυασμό με τις ελάχιστες ως ανύπαρκτες παρενέργειές του προς τον άνθρωπο επαναδιαδόθηκε παγκοσμίως η χρήση του.

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ – ΝΕΥΡΑΛΓΙΕΣ – ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΕΣ – ΑΠΩΛΕΙΑ ΜΑΛΛΙΩΝ.

Στις ΗΠΑ, όπου καταγράφει υψηλές πωλήσεις, ύστερα από σχετκό πρόγραμμα του ABC News, τον Ιούνιο του 1997, το σπαθόλαδο αποτέλεσε το εναλλακτικό "πρόζακ" για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη.

Στη Γερμανία το σπαθόλαδο, που χρησιμοποιείται ως αντισπασμωδικό αλλά και για την αντιμετώπιση αϋπνιών, αποτελεί συχνά συνταγογραφούμενο από τους γιατρούς φάρμακο κατά της μελαγχολίας. Μεταξύ άλλων περιέχει υπερικίνη και ψευδο-υπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα, αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό).

Οι αναλγητικές ιδιότητες του βοτάνου είχε ειπωθεί πρώτα ότι οφείλονταν στις ουσίες hypericin, pseudohypericin και στα φλαβονοειδή, αλλά σύμφωνα με πρόσφατες φαρμακολογικές και κλινικές μελέτες τα αποτελέσματα επικεντρώνονται σε μια κυρίως δραστική ουσία του, την hyperforin. Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται κυρίως σε νευραλγίες και τραυματισμούς νεύρων και γενικά συμπτωματολογία που ξεκινά από τραυματισμούς νεύρων, όπως απώλεια μαλλιών, κατάθλιψη και νευραλγία.

ΣΥΛΛΟΓΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Το συγκεκριμένο φυτό κατά την περίοδο της ωρίμανσής του στους ορεινούς - κυρίως - όγκους μαζεύεται από τους παραγωγούς και με τη φυσική μέθοδο της ζύμωσης παρασκευάζεται το σπαθόλαδο, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ή άλλων ουσιών.  Το λάδι με το οποίο γίνεται η μείξη πρέπει να είναι εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο με χαμηλή οξύτητα, έτσι ώστε κατά τη διάρκεια της ζύμωσης και όσο διαρκεί η έκθεσή του στο ήλιο να μην ανεβάσει την οξύτητά του, αλλά κυρίως να αποκτήσει ένα ιδιαίτερα βαθύ κόκκινο χρώμα.

"Κατ' αρχάς, το σπαθόχορτο το μαζεύουμε τον Μάιο και στις αρχές Ιουνίου σε παραθαλάσσιες περιοχές και όσο περνάει ο καιρός - μέχρι και το τέλος Ιουλίου - το βρίσκουμε στα ορεινά μέρη της Ελλάδας. Μαζεύουμε τα άνθη του και τα βάζουμε σε ένα γυάλινο βάζο, ενώ το 'μυστικό' σε αυτή την περίπτωση είναι να βάλουμε ένα πολύ καλό ελαιόλαδο. Συνήθως έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με χαμηλή οξύτητα ή αγουρέλαιο, που η οξύτητά του είναι κοντά στο 0% είναι το καλύτερο λάδι που μπορούμε να βάλουμε" αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο βοτανολόγος Αλκιβιάδης Γρηγοριάδης

"Κατόπιν - προσθέτει - το βάζουμε στον ήλιο και μέσα σε περίπου 40 ημέρες γίνεται το σπαθόλαδο. Καλό είναι, τα πρώτα εικοσιτετράωρα να μην το βγάλουμε κατευθείαν στον ήλιο, αλλά να το έχουμε σε φωτεινό μέρος. Τονίζω ότι όλο το μυστικό είναι στο ελαιόλαδο. Υπάρχουν πολλά σπαθόλαδα, κυρίως αυτά που έρχονται από το εξωτερικό, αλλά αυτά είναι με σπορέλαια που κάθε άλλο παρά έντονο κόκκινο χρώμα έχουν. Φυσικά, ένας που γνωρίζει από σπαθόλαδα, το αντιλαμβάνεται εύκολα αποκλειστικά από το χρώμα, γιατί αν δεν είναι καλό το ελαιόλαδο, αυτό γίνεται καφέ. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, γιατί αν το πάρουν σε πλαστικό μπουκαλάκι, είναι επικίνδυνο, αφού το σπαθόλαδο έχει την ιδιότητα να τραβάει όλα τα χημικά του πλαστικού μπουκαλιού". 

Σε ό,τι αφορά τις ιδιότητες του σπαθόλαδου, ο κ. Γρηγοριάδης επισημαίνει πως "αποτελεί μιας πρώτης τάξης αντισηπτικό και επουλωτικό, ενώ βοηθά στις παλινδρομήσεις και στο έλκος στομάχου". Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο, αν προστεθεί σε κεραλοιφή, τότε γίνεται πολύ αποτελεσματικό και στις κατακλύσεις.

Το σπαθόλαδο κρατάει περίπου δύο χρόνια από τη στιγμή που θα παραχθεί, ενώ το καλύτερο είναι να καταναλωθεί μέσα σε έναν χρόνο. "Καλό είναι να καταναλώνετε σύντομα και να μην το κρατάμε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σήμερα, ο κόσμος έχει στραφεί προς τα βότανα και τα προϊόντα προς αυτή την κατεύθυνση. Και δεν είναι τυχαία, αφού βλέπει ότι δίνει λύσεις στα προβλήματά του. Ακόμη και στα μικρά παιδιά, σε περιπτώσεις συγκάματος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θέση μιας κρέμας, ενώ βοηθάει και η καθημερινή επάλειψη στο πρόσωπο για να κερδίζει κάποιος χρόνια νεότητας!" αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Γρηγοριάδης, συνιστώντας μας να καταναλώνουμε μια κουταλιά σπαθόλαδο το πρωί.

Σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα φυτικά και φυσικά προϊόντα που υποβοηθούν την υγεία του ανθρώπου. Ισχιαλγίες, πληγές, εγκαύματα, μώλωπες, στομαχικές διαταραχές, γαστρεντερίτιδες, ελαφράς μορφής έλκη, στομαχόπονοι, πόνοι των αρθρώσεων, αντιφλεγμονώδεις, αντισηπτικές, αντιοξειδωτικές και πολλές ακόμη ιδιότητες το κατατάσσουν μεταξύ των πιο ωφέλιμων για τον άνθρωπο βοτανολογικών σκευασμάτων. 

Επίσης, με το σπαθόλαδο γίνονται επαλείψεις ή ελαφρές εντριβές στο μέρος που πονά ή μπορούμε ακόμη να εφαρμόσουμε τοπικά επιθέματα με διαποτισμένη γάζα.
Επίσης, είναι ιδανικό για κάθε θεραπευτικό ή χαλαρωτικό μασάζ - μπορεί να εμπλουτισθεί με αιθέρια έλαια ανάλογα. Ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πόσιμο, καθώς συνιστάται ιδιαιτέρως για τις κολίτιδες, την επώδυνη πέψη και τις ξινίλες του στομάχου.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΙΣ

Το Βαλσαμέλαιο που προκύπτει με εκχύλιση (εξανθοσμία) του υπέργειου τμήματος, όταν το φυτό βρίσκεται σε πλήρη άνθηση χρησιμοποιείται εξωτερικά ή εσωτερικά (κατά περίπτωση) για :

•    Ανακούφιση των ερεθισμών-φλεγμονών
•    Επούλωση διαφόρων  πληγών (λόγω τραυματισμών ή ακινησίας στο κρεβάτι).
•    Εγκαύματα
•    Δερματίτιδες
•    Καταπολέμηση αιμορροΐδων.
•    Έλκη φλεβών
•    Πόνους μέσης,
•    Ισχιαλγίες
•    Μυαλγίες
•    Λουμπάγκο
•    Εξαρθρώσεις
•    Ρευματισμούς
•    Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
•    Τσιμπήματα εντόμων
•    Στυπτικό (Καταπολέμηση διάρροιας)
•    Επούλωση γαστρικών και στομαχικών ελκών,
•    Γαστρίτιδα
•    Καταπολέμηση εσωτερικού καψίματος (Αντιφλογιστικό)
•    Καταπολέμηση σκωλήκων του εντερικού σωλήνα (Αντιελμινθικό)
•    Καταπολέμηση φλεγμάτων (Αποχρεμπτικό)
•    Για την καλή λειτουργία της έμμηνου ρήσης (Εμμηναγωγό)
•    Αϋπνία,
•    Αντιμετώπιση της Αγχώδους διαταραχής
•    Ήπιες και μεσαίες μορφές κατάθλιψης και ως ηρεμιστικό
•    Τόνωση και αποκατάσταση του νευρικού συστήματος
•    Χαρίζει καλή διάθεση και ευεξία με ταυτόχρονη ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος .

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΒΑΛΣΑΜΕΛΑΙΟΥ

Στην περιοχή που υπάρχει το πρόβλημα, αφού πρωτύτερα την καθαρίσουμε σχολαστικά κάνουμε επάλειψη, με ικανή ποσότητα Βαλσαμέλαιου έτσι ώστε η περιοχή αυτή «να λαδωθεί». Εν συνεχεία αφήνουμε το Βαλσαμέλαιο για λίγη ώρα (30-60′) έως ότου να απορροφηθεί. Η χρήση του Βαλσαμέλαιου θα γίνεται καθημερινά 2-3 φορές την μέρα για διάστημα τέτοιο μέχρι την εξάλειψη του προβλήματος

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ, ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ, ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ & ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ:

Tο Υπερικό μπορεί να επηρεάσει το μεταβολισμό ορισμένων ενζύμων. Kατά συνέπεια, χρειάζεται προσοχή όταν χορηγείται ταυτόχρονα με άλλα φάρμακα. Επίσης, επειδή επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές καλό είναι να μην λαμβάνεται ταυτόχρονα με αντικαταθλιπτικά φάρμακα

Oι έγκυες και οι μητέρες που θηλάζουν δεν πρέπει να λαμβάνουν το Υπερικό σε καμία μορφή.

Επειδή η Υπερικίνη (hypericin), που εμπεριέχεται στο φυτό είναι φωτοευαίσθητη ουσία συνίσταται μετά τη χρήση του σπαθόλαδου να μην ακολουθεί έκθεση στο φως διότι σε  ορισμένα δέρματα μπορεί να προκαλέσει αντίδραση φωτοευαισθησίας και φωτοδερματίτιδα, που εκδηλώνεται με δερματικούς ερεθισμούς, περιλαμβανομένου του στόματος, της μύτης και των αυτιών.

Η χρήση του σπαθόλαδου να γίνεται καθημερινά και μόνο για όσο διάστημα χρειάζεται για τη θεραπεία της κάθε περίπτωσης.

Για άτομα με υπέρταση η χρήση του απαιτεί συμβουλή ιατρού.

Επειδή η Υπερικίνη (Hypericin), που εμπεριέχεται στο φυτό είναι φωτοευαίσθητη ουσία συνίσταται η αποθήκευση  του Βαλσαμέλαιου σε σκούρο μπουκάλι μακριά από τον ήλιο και το ηλιακό φως και πάντα σε δροσερό και σκιερό μέρος.

Η πιθανή εμφάνιση ιζήματος στον πάτο της φιάλης αποτελεί φυσικό φαινόμενο.